Utwór wierszowany, w którym pierwsze litery lub cząstki wyrazów rozpoczynających wersy odczytywane pionowo w określonej kolejności tworzą napis nadbudowany nad ciągłym tekstem utworu i uchwytny tylko w percepcji wzrokowej. Bywa to hasło kluczowe dla idei utworu, imię i nazwisko adresata lub patrona wiersza, czasem także wyraz obelżywy lub nieprzyzwoity, jak np.

Kiedyć powiedzieć to, na coś zasłużył,
Przy ludziach nie śmiem, żebym się nie dłużył,
Ieśli masz dowcip domyślny i żartki,
Exorcyzm czytaj po kraju tej kartki.

(A.  Morsztyn. „Na jednego”)

W literaturze znane są różne kombinacje i rodzaje układów literowych: pionowe, poziome, ukośne, ukształtowane w formie krzyża (akromesostych), pojedyncze i zwielokrotnione, jak np. pentakrostych aż pięciokrotnie powtarzający ;itery, z których składa się dany wyraz.

Akrostychy znane były starożytnym, jednak rozpowszechniły się w średniowieczu i renesansie.  Traktowano je nie tylko jako popisy literackiej zręczności, rodzaj zabawy i sposób szyfrowania, ale także przypisywano im znaczenia symboliczne i magiczne.